...

Dit resultaat uit het stageproject dat aanleiding gaf tot de doctoraatsstudie van Sophie Scheire (zie blz. 1) doet beseffen hoe groot de impact van een verstopte neus kan zijn. Uit diepte-interviews met overgebruikers van ontzwellende neussprays bleek dat ze vaak geen andere uitweg zien dan deze neussprays te blijven gebruiken, anders kunnen ze niet goed slapen, hebben ze het gevoel dat ze onvoldoende lucht krijgen en niet vrij kunnen ademen. Ze bewaren de sprays op verschillende plekken (eentje in de auto, de handtas, naast bed,...) en kloppen soms zelfs aan bij de apotheker van wacht als hun voorraad onverwacht uitgeput is. "Dikwijls is de huisarts niet op de hoogte van de problematiek", zegt Sophie Scheire. "Omdat de patiënten beschaamd zijn om het te vertellen, of ze houden het bewust achter omdat ze niet willen dat het in hun medisch dossier komt te staan. Of ze gaan ervan uit dat de huisarts het niet hoeft te weten, aangezien ze de neusspray vrij kunnen verkrijgen in de apotheek." Uit het stageproject bleek dat er nood is aan duidelijke richtlijnen voor de officina-apotheker. Prof. Koen Boussery: "Het eerste wat we ondernomen hebben, is gaan lobbyen bij de overheid om de intranasale corticosteroïden voorschriftvrij te krijgen. Vaak gaat het immers om patiënten met allergische of chronische rhinosinusitis en daar is een intranasaal corticosteroïd een goede en veel veiligere optie voor." De tweede stap was dan het opstarten van het doctoraatstraject met een apotheekinterventie als einddoel. Voor één van de studies in dit traject starten de onderzoekers in de zomer met het rekruteren van overgebruikers van neussprays. Voor apothekers is de boodschap alvast duidelijk. Sophie Scheire: "Ten eerste: probeer te voorkomen dat mensen in de vicieuze cirkel terecht komen door altijd goed te benadrukken dat een ontzwellende neusspray voor kortdurend gebruik is. Het is een goede comfortbehandeling als je een verkoudheid hebt, maar niet langer dan vijf dagen. Ten tweede: wees waakzaam als je het gevoel hebt dat het niet om een banale verkoudheid gaat. Bij een zelfzorgvraag met als voornaamste klachten een verstopte neus en allergische symptomen, geef je liefst geen ontzwellende neusspray, maar veeleer een intranasaal corticosteroïd mee. Met uiteraard het nodige advies over therapietrouw: de neusspray werkt pas optimaal na 10 à 14 dagen trouw dagelijks gebruik." En op termijn komt er dan hopelijk een derde stap, namelijk de afbouwinterventie die het doctoraatsonderzoek moet opleveren. "Het zal er daarbij op aankomen om die patiënten voldoende te motiveren. Want ze zullen moeten doorbijten en volhouden. Het zal immers een tijdje minder goed gaan, met meer klachten. Dat is onvermijdelijk, zelfs met de medicatie die we aanbieden. Dat willen we zoveel mogelijk opvangen aan de hand van een sociaal vangnet en de nodige tools, zodat patiënten weten wanneer ze verlichting zullen voelen en wat het einddoel is."