...

We zijn het al enkele jaren gewoon een Nutri-Score te zien op de verpakking van eetwaren. Die score geeft de voedingswaarde van voedingsmiddelen weer via een schaal van vijf kleuren (van groen naar rood) en met vijf letters (A voor voedingsmiddelen die de voorkeur moeten krijgen, tot E voor voedingsmiddelen die te mijden zijn). Het doel ervan is de consumenten te helpen gezondere keuzes te maken in aanvulling op de voedingsrichtlijnen en de industrie ertoe aan te zetten de voedingswaarde van hun producten te verbeteren. De Nutri-Score is eerst in Frankrijk ingevoerd in 2017 en is daarna door zes andere landen overgenomen: België (in 2018), Zwitserland, Duitsland, Luxemburg, Spanje en Nederland. De producenten zijn niet verplicht de Nutri-Score te vermelden. De producenten en distributeurs van voedingsmiddelen kunnen het logo aanvragen en mogen dat dan gratis op hun producten zetten (1). De Nutri-Score wordt berekend met een wetenschappelijk gevalideerde methode die rekening houdt met de hoeveelheid voedingsstoffen en -middelen die aan te raden zijn (vezels, eiwitten, fruit, groenten, peulgewassen, noten,...), en degene die je zou moeten beperken (calorieën, suikers, zout, verzadigde vetten,...). De score wordt berekend per 100 g of 100 ml. Naargelang van die score krijgt het product een letter en een kleur. Het is wenselijk niet te veel voedingsmiddelen van eenzelfde kleur te eten. Je moet trouwens altijd opteren voor een gevarieerde voeding. Ook moet je voor ogen houden dat het systeem geen rekening houdt met de grootte van de porties, de aanwezigheid van resten van pesticiden en allergenen en de mate van bewerking van de eetwaren. Het was van meet af aan voorzien dat het algoritme voor berekening van de Nutri-Score regelmatig zou worden herzien op grond van de evolutie van de wetenschappelijke kennis en de nationale voedingsrichtlijnen, de evolutie van het voedselaanbod (nieuwe, opnieuw geformuleerde producten) en de aanvaarding van het logo door de consumenten. In 2021 hebben de zeven landen een transnationaal bestuur in het leven geroepen om de regels voor gebruik van het logo te harmoniseren en de berekeningswijze ervan te herzien. In juli 2022 zijn de volgende veranderingen aangebracht voor vast voedsel: betere differentiatie tussen de producten volgens het zout- en suikergehalte, tussen vezelrijke volledige voedingsmiddelen en geraffineerde eetwaren, tussen zuivelproducten met en zonder suiker en tussen de verschillende types kaas; een betere classificatie van vette vis en oliën die minder verzadigde vetten bevatten (olijf-, koolzaad-, nootolie), en tussen gevogelte en rood vlees (2). In maart 2023 hebben de experts de volgende veranderingen voor dranken doorgevoerd: inclusie van melk, zuiveldranken en plantaardige dranken, differentiatie volgens het suikergehalte (met vooral dranken met weinig suiker) en aanwezigheid van zoetstoffen om vervanging van suikers door zoetstoffen te beperken. Water blijft in categorie A als de enige aanbevolen drank. Fruitsap, nectar en smoothies blijven in dezelfde groep. In België, Duitsland, Zwitserland en Nederland is het nieuwe algoritme in voege getreden op 1 januari 2024. Frankrijk en Luxemburg zullen volgen in de lente van 2024. Op grond van de herziening zal de Nutri-Score van naar schatting 30-40% van de producten veranderen. De industrie heeft tijd tot einde 2025 om de logo's aan te passen. Hoewel de Nutri-Score enkel informatie over de voedingswaarde geeft, blijkt ze toch invloed te hebben op de volksgezondheid. De informatie op de verpakkingen van eetwaren wordt alsmaar belangrijker in de strijd tegen niet-overdraagbare ziektes. Volgens de WGO is dat een van de maatregelen om de voeding van de bevolking te verbeteren. Dat blijkt uit een verslag van het Joint Research Center (3) van de Europese Commissie. Dat bevestigt het nut van de Nutri-Score bij het begeleiden van de consumenten naar een gezondere voeding. De score stimuleert ook innovatie en de herformulering van voedingsproducten. "Eenvoudigere etiketten met een kleurencode beantwoorden beter aan de nood aan informatie van consumenten", schrijven de auteurs van de studie. Volgens prof. Serge Hercberg, initiatiefnemer van het logo, "is het belangrijk eraan te herinneren dat de Nutri-Score een evidentiegebaseerde tool voor de volksgezondheid is." Volgens een van de laatste studies (4) zijn de nieuwe versie van de Nutri-Score, die dus informatie geeft over de samenstelling van de voeding, en de NOVA-classificatie, die informatie geeft over de mate van bewerking van het voedsel, complementair. Als gevolg van het nieuwe algoritme is het aantal producten in groep A en B gedaald en is het aantal producten in groep D en E gestegen voor alle NOVA-categorieën, hoewel minder voor niet-bewerkte voedingsmiddelen en meer voor sterk bewerkte voedingsmiddelen. Een aantal van de sterk bewerkte voedingsmiddelen die een goede beoordeling hebben gekregen in de eerste versie van de Nutri-Score, krijgen volgens de nieuwe versie een veel slechtere score, vooral kunstmatig gezoete dranken, gesuikerde dranken op basis van planten en producten om brood te maken. Dat is veel minder zo voor gearomatiseerd water met een laag suikergehalte, preparaten op basis van fruit en peulgewassen. "Die resultaten wijzen erop dat de nieuwe Nutri-Score beter aansluit bij de NOVA-classificatie, ook al meten beide twee verschillende aspecten van de gezondheid van voedingsmiddelen", commentariëren de vorsers. Een gezonde voeding moet rekening houden met beide aspecten en is een aanvulling op een actief leven.