Fascinerend leven: fascinerend boek

Het boek Fascinerend leven bevat 27 uitgebreide en doorwrochte hoofdstukken, gebaseerd op uitgebreide research en met een sterke historisch-wetenschappelijke basis. Het boek verschijnt onder redactie van Johan Braeckman en Linda Van Speybroeck, zelf twee auteurs met de nodige renommee. Johan Braeckman doceert aan de UGent de geschiedenis van de biologie en Linda Van Speybroeck doctoreerde aan dezelfde universiteit met een thesis over de filosofische aspecten van de epigenetica. Beiden leveren uiteraard ook de bijdragen over die onderdelen voor 'Fascinerend leven'. Naast beide redacteurs-auteurs leveren nog 23 andere gerenommeerde auteurs hun bijdrage. De ene schreef een totaal nieuwe bijdrage, die nog niet voorkwam in de editie Fascinerend leven, markante figuren en ideeën uit de geschiedenis van de biologie, zoals die is verschenen in 2013. De andere had daar destijds ook al een bijdrage in, maar actualiseerde die nu. De herziene en aangevulde editie met een lichtjes gewijzigde titel, moet de interesse wekken van al wie belangstelling heeft voor cultuur- en wetenschapsgeschiedenis en mag zeker niet ontbreken van wie professioneel actief is in de sectoren biologie, wetenschappen en geschiedenis. Omdat de bijdragen in het boek netjes chronologisch gerangschikt zijn, leidt het de lezer als het ware door de evolutie van de biologie van in de Oudheid tot nu. En verder, want vier wetenschappers leiden het boek uit met reflecties over het heden en de toekomst van de biologie. We beginnen met de biologie in het antieke Griekenland en de school van Aristoteles, maar eer we bij vandaag komen, zijn heel wat bekende namen de revue gepasseerd: William Harvey, René Descartes, Antoni van Leeuwenhoek, Mendel en ga zo maar door tot bij Jane Goodall. Vier nieuwe hoofdstukken focussen op het leven en werk van invloedrijke wetenschappers die in de editie 2013 nog niet waren opgenomen: Maria Sibylla Merian, Linnaeus, Alexander von Humboldt en Erwin Schrödinger. Hoewel uiteraard het hele boek een apothekerspubliek moet kunnen aanspreken, lichten we er toch een paar hoofdstukken uit die alvast nog sterker onze aandacht zullen kunnen trekken. Zo houdt Maaike van der Lugt de voortplanting, de erfelijkheid en de omgeving tegen het licht in de middeleeuwse levenswetenschappen. Dagmar Provijn en Tim De Mey spitsen zich toe op leven en werk van William Harvey en de ontdekking van de bloedsomloop. Eric Jorink gaat met Johannes Swammerdam en Antoni van Leeuwenhoek terug naar de begindagen van de microscopie. Bert Theunissen spit de wetten van Mendel uit. Ludo Hellemans heeft het over de biologie van het gedrag bij Von Frisch, Lorenz en Tinbergen en Linda Van Speybroeck bespreekt via het leven en werk van Conrad Waddington de epigenetica als nieuwe embryologie. Tot slot zijn er de bijdragen van Geerdt Magiels, auteur van verschillende wetenschappelijke boeken en ook wetenschappelijk medewerker voor onder meer De Apotheker. Geerdt ontleedt vakkundig de ontdekking van de fotosynthese door Jan IngenHousz. Fotosynthese is een van de belangrijkste biochemische processen die zich op aarde afspelen. IngenHousz is niet meteen de meest ronkende naam onder de wetenschappers, maar Geerdt Magiels bezorgt hem de eer die hem in feite toekomt door nauwgezet uit te leggen hoe hij door scherpe waarnemingen een verband kon leggen tussen plantenbladeren, zonlicht en de zuiverheid van de lucht. In een tweede hoofdstuk legt Geerdt Magiels uit hoe Alexander von Humboldt en zijn reisgenoten overal ter wereld en op de meest onherbergzame plekken planten en dieren vergeleken in hun habitats op verschillende continenten. Ze registreerden nauwgezet fauna en flora en tekenden de bijbehorende geoklimatologische omstandigheden zorgvuldig op. Ze legden de relaties bloot tussen bodem, klimaat en landschap. Zo probeerde von Humboldt als een van de eersten de natuur te begrijpen als een geïntegreerd geheel en stond hij in feite aan de wieg van de ecologie als wetenschappelijke discipline die de verwevenheid bestudeert tussen plant, dier, mens, bodem, weer en atmosfeer. Fascinerend leven, een geschiedenis van de biologie, mag niet ontbreken in uw boekenkast.