...

Uit diverse internationale studies blijkt dat een derde tot de helft van de volwassen vrouwen in hun leven geconfronteerd worden met ongewild urineverlies. Duidelijk is ook dat er een grote drempel is om met deze klacht aan de bel te trekken. Slechts een klein deel van de vrouwen met klachten wordt hiervoor uiteindelijk behandeld. Vrouwen met ongewild urineverlies durven vaak letterlijk niet meer over straat of ergens op visite vanwege het onvoorspelbare karakter van deze klacht. Het gevolg is dat urine-incontinentie niet zelden leidt tot een sociaal isolement. De twee meest voorkomende vormen van urine-incontinentie zijn stressincontinentie (inspanningsgebonden urineverlies) en urge-incontinentie (aandrang gebonden urineverlies). Bij stressincontinentie verliest men urine bij drukverhogende of inspanningsgebonden momenten. Bij urge-incontinentie voelt men plots een onbedwingbare en niet te stoppen aandrang om te plassen. Veelal is er sprake van een gemengde incontinentie waarbij er een combinatie bestaat van deze twee vormen. Een mooi voorbeeld van een internationale samenwerking in de behandeling van urineverlies is de momenteel lopende AURA-2-studie (Augmenting Urinary Reflex Activity 2). Voor deze studie hebben onderzoekers van UAntwerpen, UZA en de Oxford University zich verenigd en zijn inmiddels de eerste patiënten geïncludeerd. De onderzoekers ontwikkelden een implantaat (Amber-UI) dat wordt ingebracht om de blaasfunctie bij vrouwen met urge- en gemengde urine-incontinentie te verbeteren. Hiervoor werd een speciale minimaal invasieve techniek ontwikkeld waar- bij via een drietal kleine incisies het implantaat wordt geplaatst. Prof. Stefan De Wachter (uroloog UZA, UAntwerpen) is als hoofdonderzoeker van AURA-2 nauw betrokken bij deze studie en vertelt: "Het merendeel van de huidig beschikbare implantatiebehandelingen bij urine-incontinentie is statisch, bijvoorbeeld de vaginale tapes of slings." Een vaginale tape (mesh) of sling (bandje) wordt via een chirurgische methode rond de urethra geplaatst om de klachten van stressincontinentie te verminderen. Prof. De Wachter vervolgt: "De bestaande neuromodulatietechnieken zoals stimulatie van de sacrale wortel of nervus tibialis kunnen de blaasfunctie alleen indirect beïnvloeden. Maar met de Amber-UI zijn we in staat om de belangrijkste fysiologische reflexen van het continent zijn voor urine te stimuleren wanneer nodig. Het implantaat stimuleert de nervus pudendus. Echter, doordat het implantaat zijn stimulatie kan aanpassen door het waarnemen en interpreteren van signalen van de patiënt wordt een herstel van de blaasfunctie onder verschillende omstandigheden mogelijk. Door deze vorm van 'slimme' neurostimulatie hebben we nu eindelijk de mogelijkheid om beide vormen van urineverlies onder controle te krijgen. Deze closed-loop biotechnologie maakt het mogelijk dat de blaas zich ontspant bij vervelende aandrangincontinentie en de sluitspier zich sluit om inspanningsgebonden urineverlies te voorkomen." In eerste instantie leidde de internationale samenwerking tot het indienen van een protocol voor de AURA-1-studie. Deze is vervangen en na aanpassing van de in- en exclusiecriteria is momenteel AURA-2 lopende. Deze verkennende interventionele open-label-studie heeft als primaire einddoel de haalbaarheid en veiligheid van de implantatie van het nieuwe device te testen. Daarnaast zullen in deze studie bij de 15 te includeren patiënten met behulp van gevalideerde vragenlijsten gegevens worden verzameld over de veranderingen in het ongewilde urineverlies met een follow-upperiode van zes maanden na de implantatie. Belangrijkste exclusiecriteria voor deze studie zijn diabetes type 1 of 2 met perifeer zenuwlijden of andere neurologische aandoeningen die van invloed zijn op de blaasfunctie zoals de ziekte van Parkinson of multiple sclerose. Specifieke urologische exclusiecriteria zijn een zuivere (of overwegend dominante) stressincontinentie. In verband met de chirurgische interventie is een BMI > 35 ook een exclusiecriterium. Inmiddels zijn binnen de AURA-2 studie bij de eerste vijf patiënten de implantaten ingebracht. Prof. De Wachter is hoopvol: "De eerste bevindingen van zowel de haalbaarheid van de kleine chirurgische ingreep als de therapieresultaten zijn positief en veelbelovend. De komende maanden zullen de overige patiënten worden geïncludeerd en dan is het wachten op de studieresultaten." De onderzoekers verwachten dat de nieuwe behandeling met de Amber-UI, gebruikmakend van deze bio-elektrische therapie, in de toekomst potentieel een grote impact kan hebben op het leven van de vele patiënten met ongewild urineverlies.