"Ik heb mijn job in de apotheek altijd heel graag uitgeoefend. Maar na drie overvallen ben ik noodgedwongen moeten stoppen met werken. Gelukkig heb ik aan deze negatieve ervaring een positieve draai kunnen geven door me toe te leggen op mijn kunstige hobby's", vat Marina Cerralvo (60) haar verhaal in een notendop samen.
...
Dat verhaal startte zes decennia geleden in Charleroi, de stad die nog steeds nadrukkelijk aanwezig is in haar gravures en boeken. "Zelfs al woon ik intussen meer dan 40 jaar in Brussel, ik ben en blijf Carolo in hart en nieren", zegt ze met klem. "Ik herinner me dat ik als kind met mijn mama haar paspoort ging ophalen in het Italiaanse consulaat. Dat gebouw heb ik een paar jaar geleden opnieuw bezocht. Het was toen een ruïne. Melanie de Biasio heeft het gekocht en wil nu in L'Alba een galerie annex artiestenresidentie vestigen. Dat was voor mij aanleiding om een boek met gravures aan het gebouw te wijden. Ik heb Melanie een exemplaar geschonken." Het blijkt geen unicum te zijn in het oeuvre van mevrouw Cerralvo. Haar Spaanse familienaam dankt ze aan haar papa die uit Tétouan in Noord-Marokko afkomstig is. "Ik heb zijn traject, van Tétouan via Ceuta en de Straat van Gibraltar naar Charleroi, ooit verwerkt in een gravure over grenzen", legt ze me uit. "Ik ben voortdurend op zoek naar verhalen. Ik geloof sterk in wat Fernand Léger ooit gezegd heeft, dat schoonheid overal in zit. Of het nu om sculpturen in hout of blauwe steen gaat, dan wel om graveren en de kunst van het boekbinden: ik wil niet de onvolkomenheden in een boomwortel wegmoffelen. Voor mij maken die net deel uit van het eindresultaat. Net zoals ik een boekje gewijd heb aan 'Mes amis de la rue', daklozen die ik tijdens vrijwilligerswerk bij Médecins du Monde heb ontmoet. En net zoals ik al langer werk rond het thema 'geweld tegen vrouwen'." Een treffende gravure terzake van Marina Cerralvo (zie ook de foto) was onlangs te zien op de tentoonstelling 'Rendre visible l'invisible' in het gemeentehuis van Schaarbeek. "Dat mijn beeld is geselecteerd, vervult me wel met trots. Het zijn vaak mensen uit mijn omgeving of leraars van de Academie die me moeten stimuleren om mijn werk in te zenden. 'Het is een kans, waag het erop', krijg ik te horen. Tja, waarom niet? Toegegeven, ik heb al meermaals mogen deelnemen aan tentoonstellingen, ook in het buitenland. Zo ben ik momenteel bezig met de voorbereiding van een tentoonstelling in Catalonië." Dat mijn gesprekspartner vandaag kunstopleidingen volgt en zich artistiek kan en mag uitleven, heeft alles te maken met een traumatiserende professionele ervaring. "In 2015, ik werkte toen als gerante in een apotheek in de buurt van het Katelijneplein in Brussel, ben ik brutaal overvallen. Dat was de derde keer op korte tijd dat ik zoiets meemaakte. De aanvaller heeft mijn linkerhand toen zwaar verwond met een groot hakmes. Ik ben kunnen wegvluchten, mijn Marokkaanse buren hebben de overvaller overmeesterd en aan de politie overgeleverd. Hij was blijkbaar niet aan zijn proefstuk toe: hij had al 22 jaar celstraf staan en had al twee mensen vermoord." Het voorval liet diepe sporen na: los van operaties en een maandenlange revalidatie om de geschonden linkerhand zo goed als mogelijk weer te herstellen, bezorgde de overval haar ook nog eens een posttraumatische shock. "Ik die normaliter genoot van het sociale contact in mijn job, kon plots veel moeilijker contacten leggen. En telkens ik gasten met een kap zag, spookten weer de beelden van de overval door mijn hoofd. Vandaag gaat het gelukkig beter, ook met mijn hand ¬ al kan ik mijn linkerduim en twee vingers niet meer gebruiken." Terugblikkend op de nasleep van de overval is Marina Cerralvo teleurgesteld. "Die overvaller heeft mij niet ontgoocheld, mijn bazin wel. Ze heeft me wel correct uitbetaald tijdens mijn ziekteverlof. Maar even vragen 'hoe is het met u, ça va?' kon er niet af. Ik deed mijn job graag, en ik was ondanks de overval niet zinnens om te stoppen met werken. Maar als je nooit een blijk van medeleven krijgt..." "Een paar maanden later deed zich een gelijkaardig agressiegeval voor bij een arts. Toen was er plots wel veel (media)aandacht voor het probleem van geweld tegen dokters. Ik heb toen een mailtje gestuurd naar de Apothekersbond met de vraag waarom ze daarop niet hebben ingespeeld. Ik heb nooit veel respons gehad. Op dat vlak is er dus zeker nog werk aan de winkel, want ik ben zeker geen alleenstaand geval." Toch klinkt er geen rancune. "De mevrouw die mijn dossier administratief opvolgde, wist dat ik voordien al bezig was met de Academie. Zij heeft mij gestimuleerd om daarmee verder te gaan. Daarom kan ik vandaag ook zeggen dat deze gebeurtenis mij op een heel nieuw pad heeft gezet, dat ik die negatieve ervaring positief heb kunnen aanwenden." Trouwens, het eerste boekbindersproject dat ze gerealiseerd heeft, was een bundel gravures met verschillende poses van de hand: onder meer met zicht op de rug van de hand, een gebalde vuist en met het V-teken ¬ als veelzeggende afsluiter. "Ik heb een exemplaar cadeau gedaan aan iedereen die me door die moeilijke periode heen heeft geholpen: de chirurg, de kine, psycholoog, mijn papa, man en kinderen." En dan te zeggen dat Marina Cerralvo in het middelbaar in een technische richting is gestuwd. "Ik was op een bepaald moment schoolmoe. Mijn ouders kregen te horen dat ik beter een technische richting kon volgen. Dat is apothekersassistente geworden, toen een gloednieuwe richting. Enthousiaste leerkrachten hebben er mijn liefde voor wetenschappen helemaal laten openbloeien. Zij hebben mij ook overtuigd dat ik universitaire studies zou aankunnen. En ja hoor, ik heb mijn maturiteits- én ingangsexamen met succes afgelegd. Van mijn keuze voor farmacie heb ik nooit spijt gehad, integendeel, ik heb er ook mijn man ontmoet. Ik zou, als ik vandaag mocht kiezen, mijn parcours en carrière helemaal opnieuw overdoen. Ik kom vandaag nog altijd patiënten of zelfs hun kinderen tegen van toen ik hier om de hoek gerante in de officina was. Daarvoor doe je het toch?"