De oogst van zomerplanten

Je moet eerst informatie inwinnen over de plaats waar je planten wil plukken, en wel om meerdere redenen.Lage groeiers (lager dan 30 cm) zoals bosaardbeien, bosbessen, paardenbloem, schapenzuring en daslook kunnen worden bevuild door uitwerpselen van dieren. Hondachtigen die op knaagdieren jagen, zoals de vos en jachthonden, kunnen besmet zijn met Echinococcus (Echinococcus multilocularis), een soort lintworm, die in de darmen van het dier leeft. De larven die in de uitwerpselen zitten, kunnen planten en bessen contamineren. Het risico voor de mens is reëel. Een echinococcose kan bovendien jarenlang asymptomatisch blijven en uiteindelijk de lever vernietigen. In België kan je daar in de betrokken streken informatie over vragen op het gemeentehuis of op de website van het FAVV (Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen).Wilde planten en bessen die op de grond worden verzameld: het verdient aanbeveling ze in de mate van het mogelijke te koken (gedurende vijf minuten bij 70 °C) of ze gedurende vijf dagen in de diepvriezer te bewaren om het risico op contaminatie op te heffen.Wilde planten die dicht bij wegen groeien, mogen niet worden gegeten aangezien ze te veel lood bevatten.Wilde planten naast velden die worden besproeid met chemische stoffen, zijn ook gecontamineerd.Bij het oogsten moet je zo weinig mogelijk wortels en stelen plukken om de plant de kans te geven weer te groeien.Sinds de Oudheid wordt de zwarte vlier ( Sambuscus nigra) gebruikt bij fytotherapie: zowel de bloemen en de bessen als de schors en de bladeren.In de apotheek is de vlier te verkrijgen in de vorm van siroop, drinkbare ampulles en capsules. De vlier heeft opmerkelijke antioxidatieve eigenschappen, bevat veel vitamines en mineralen en past dan ook uitstekend in een gezonde voeding. Je mag niet meer dan 500 mg droog extract per dag innemen.De vlier heeft een insulineachtig, glykemieverlagend effect en wordt dan ook ontraden bij diabetespatiënten die insuline krijgen.Het bloemscherm wordt geoogst van half mei tot begin juni. Daarmee kan je een siroop of een gelei van vlierbloemen maken, maar ook diuretisch, reinigend water, dat geïndiceerd is bij gewichtsproblemen.Bereiding: laat vijf koffielepels gedroogde vierbloemen trekken in een liter water bij 80°C gedurende tien minuten. Laat daarna het mengsel afkoelen en voeg er het sap van een biologisch gekweekte citroen en een vanillepeul (eetlustremmer) aan toe.Het water uiterlijk binnen 16 uur opdrinken.Tijdens de vakantie in de schaduw van een parasolden (pijnboom, Pinus pinea) gaan zitten is al een olfactieve ervaring. Die boom komt voor in het hele Middellandse Zeegebied en ziet eruit als een parasol, vandaar zijn naam. Het hout wordt erg geapprecieerd door scheepsbouwers. Zijn pseudovruchten, de rijpe vrouwelijke bloeikegeltjes, spreiden hun schubben als het droog en warm is, waarbij eetbare pijnboompitten vrijkomen, die zeer lekker zijn en onder meer worden gebruikt bij de bereiding van pesto. Weinig mensen nemen de tijd om de pitten op te rapen. Pijnboompitten zijn nochtans een bron van plantaardige eiwitten (14% van hun gewicht) en mono- en polyonverzadigde vetzuren. Ze bevatten ook fytosterolen (ongeveer 236 mg/100 g). Pijnboompitten zijn gezond voor hart en bloedvaten en worden dan ook beschouwd als een van de beste oliehoudende zaden. Ze bevatten veel fosfor, magnesium, zink, mangaan, koper en vitamines van de B-groep, vitamine E en vitamine K, die gemakkelijk kunnen worden geabsorbeerd.Slechts één waarschuwing voor mensen die allergisch zijn voor noten en oliehoudende gewassen. Pijnboompitten bevatten allergenen, die een anafylactische shock kunnen veroorzaken.Mensen die gemakkelijk urinestenen krijgen, moeten de consumptie van pijnboompitten beperken. Pijnboompitten bevatten immers veel oxalaten, wat het risico op vorming van nierstenen kan verhogen.Als je in de zomer pijnboompitten vergaart, beschik je over een verse voorraad voor de hele winter. De polyonverzadigde vetzuren worden mettertijd ranzig en zijn dan niet meer te eten. Je kan ze drie maanden in de koelkast en negen maanden in de diepvriezer bewaren.In de Franse kuststreek wordt zeekraal (Salicornia sp.) geoogst. Zeekraal is de bekendste eetbare plant die groeit aan de rand van de zee en die door de grootste chef-koks sterk wordt geapprecieerd. Zeekraal groeit op schorren, aan de rand van zoutmoerassen en overal waar de zee stijgt bij hoogtij.Zeekraal is het malst tussen mei en einde juli. Zeekraal wordt rauw als salade gegeten, gekookt als groene bonen of met azijn zoals augurken.Zeekraal bevat veel vitamine A en bevat van nature uit ook veel zout. Eén portie levert 50% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zout. Het verdient dus aanbeveling geen zout toe te voegen. Zeekraal is dan ook niet zo wenselijk voor patiënten met hypertensie.Tijdens de lange zomeravonden na het werk wordt er wel al eens een glaasje gedronken. Maar de jonge generatie drinkt minder alcohol en wil nieuwe smaken ontdekken van lokale producenten.Mocktails (cocktails zonder alcohol) zijn een echte natuurlijke nectar zonder alcohol: koriandersiroop, veenbessensap, kaneel, kardemom (Elettaria cardamomum), verse olijfboombladeren, gember, vlierbessen, rooibosthee, verse pepermunt,... Barmannen passen zich aan aan de mode en creëren mengsels met de smaken van de natuur.Gun jezelf een pleziertje deze zomer en maak rozemarijnsiroop: breng 200 ml water aan het koken, voeg twee soeplepels versneden rozemarijn en 200 g suiker toe, laat 30 minuten trekken en filter het mengsel dan. Meng 150 g verse braambessen met de rozemarijnsiroop en het sap van een biologisch geteelde citroen. Doe wat van die nectar in een mooi glas op voet, voeg er ijsblokjes en bruiswater aan toe, versier met een verse braambes en een takje rozemarijn. Gezondheid.